Mondige burger wordt kaltgestellt in Kalmthout
In april keurde de gemeenteraad een nieuw huishoudelijk reglement unaniem goed. In tegenstelling tot het vorige reglement uit 2019, bevat de nieuwe versie geen enkele bepaling meer over hoe burgers hun stem kunnen laten horen in de gemeenteraad - bijvoorbeeld via een vraag of een voorstel. Daarmee verdwijnen belangrijke inspraakmogelijkheden die vroeger wel bestonden. De hele gemeenteraad vindt dit blijkbaar een goed idee.
Met deze beslissing wordt de stem van de burger letterlijk het zwijgen opgelegd. Tijdens de vorige bestuursperiode heeft Durf Kalmthout hard gestreden om inwoners de kans te geven rechtstreeks vragen te stellen of voorstellen te doen aan de gemeenteraad. Ze zullen wel weer zeggen dat er weinig gebruik van werd gemaakt, maar dat is geen reden om dat recht op inspraak zomaar af te schaffen.
Krantenabo op kosten van Kalmthoutenaar
Dit is des te problematisch in het licht van de hervorming van de lokale verkiezingen, waarbij de volledige gemeenteraad van Kalmthout nog slechts 60% van de inwoners vertegenwoordigt. De overige 40% wordt nu ook nog eens het zwijgen opgelegd. Dat is een democratische kaalslag. Tijdens de discussie over het reglement op de gemeenteraad kwam het enige commentaar van Inga Verhaert van Vooruit-Groen. Of de raadsleden een krantenabonnement zouden kunnen bekomen op kosten van de Kalmthoutenaar. Burgemeester Jacobs had daar zelfs een luisterend oor naar en ging het onderzoeken. Het is duidelijk waar de prioriteiten liggen.
Inwoners van buurgemeenten krijgen wel inspraak
In de praktijk gaat het om twee instrumenten: het spreekrecht en het verzoekschrift. Een verzoekschrift is een formele manier voor burgers om een vraag of voorstel aan het gemeentebestuur te richten. Het decreet over het lokaal bestuur verplicht de gemeenteraad om een reglement op te stellen over voorstellen van burgers. Maar in Kalmthout wordt die regeling dus gewoonweg afgeschaft. Buurgemeenten zoals Essen of Kapellen nemen dit wel op in het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad.
Klacht bij gouverneur
Zonder een procedure blijft dat recht dode letter. Daarom roepen we het gemeentebestuur op om minstens een transparante en toegankelijke regeling uit te werken, zodat burgers weten waar ze terecht kunnen met hun vragen en voorstellen. Zo niet, overwegen we een klacht bij de provinciegouverneur, zoals eerder gebeurde in Oost-Vlaanderen. Participatie en inspraak zijn geen luxe, maar een basisvoorwaarde voor goed bestuur. In een tijd waarin het vertrouwen in de politiek onder druk staat, is het schrappen van inspraakmogelijkheden het slechts denkbare signaal.